Git ve Git Deposu Tanımı

Git, yazılım geliştirme projelerinde sürüm kontrolü ve iş birliği için kullanılan, açık kaynaklı bir sürüm kontrol sistemidir. Yazılımcıların, kod değişikliklerini takip etmelerine, geçmiş sürümleri incelemelerine ve farklı dallar üzerinde çalışmalarına olanak tanır. Git deposu (repository), projelerin tüm dosyalarını ve bunların değişiklik geçmişini saklayan bir yapıdır. Bu depo, yerel olarak bir bilgisayarda veya uzaktan erişilebilecek bir sunucuda bulunabilir.

Git Deposu Nasıl Çalışır?

Bir Git deposu, üç temel aşamada çalışır: çalışma dizini (working directory), geçici alan (staging area), ve yerel depo (local repository).

• Çalışma Dizini: Projenin üzerinde çalıştığınız mevcut dosya sistemi. Kodunuzu düzenlediğiniz veya yeni dosyalar eklediğiniz yerdir.
• Geçici Alan: Çalışma dizininde yapılan değişikliklerin bir sonraki commit işlemine eklenmek üzere hazırlık yaptığı ara bir alandır. Bu işlem, git add komutu ile gerçekleştirilir.
• Yerel Depo: Projenin geçmişini ve commit bilgilerini saklayan yerel bir veritabanıdır. Değişiklikleri kaydetmek için git commit komutunu kullanırsınız.

Git Deposu Türleri

Git depoları, kullanım senaryosuna göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir. İşte yaygın depo türleri:

1. Yerel Depo

Bir bilgisayarda yalnızca o kullanıcı tarafından erişilebilen bir depodur. Örneğin, git init komutunu çalıştırarak bir yerel Git deposu oluşturabilirsiniz. Bu tür depolar, küçük ölçekli projelerde veya bireysel çalışmalar için uygundur.

2. Uzak Depo

Bir ağ veya internet üzerinden erişilebilen bir depodur. GitHub, GitLab ve Bitbucket gibi platformlar, uzak depoların yönetimini sağlar. Uzak depolar, ekip iş birliği için kullanılır ve git push ve git pull komutları ile senkronize edilir.

3. Çıkarılabilir Depo

USB sürücü gibi çıkarılabilir bir ortamda taşınabilir bir depodur. Bu tür depolar, internet bağlantısı olmadan veri taşıma ve yedekleme için tercih edilir.

Git Deposu Oluşturma

Yeni bir Git deposu oluşturmak oldukça basittir. İşte adım adım bir Git deposu oluşturma süreci:

1. Yerel Git Deposu Oluşturma

Yeni bir depo oluşturmak için şu adımları takip edin:

mkdir proje-adi  
cd proje-adi  
git init

Bu komutlar, proje-adi isimli bir klasör oluşturur ve o klasörde yeni bir Git deposu başlatır.

2. Mevcut Projeyi Git Deposu Haline Getirme

Mevcut bir projeyi bir Git deposu haline getirmek için projenin bulunduğu dizine gidip git init komutunu çalıştırabilirsiniz. Daha sonra dosyaları eklemek için şu komutları kullanabilirsiniz:

git add .  
git commit -m "İlk commit"

Uzak Depo ile Çalışma

Git depoları, özellikle uzak depolar kullanıldığında ekip çalışmasını kolaylaştırır. Bir uzak depo ile çalışmak için şu adımları izleyebilirsiniz:

1. Uzak Depoyu Klonlama

Bir uzak depoyu yerel olarak klonlamak için git clone komutunu kullanabilirsiniz:

git clone https://github.com/kullanici-adi/proje-adi.git

Bu komut, uzak depoyu bilgisayarınıza indirir ve üzerinde çalışmanızı sağlar.

2. Değişiklikleri Gönderme ve Alma

Yaptığınız değişiklikleri uzak depoya göndermek için git push, uzak depodan en son değişiklikleri almak için ise git pull komutlarını kullanabilirsiniz:

git push origin main  
git pull origin main

Git Deposu Avantajları

Git depoları, yazılım geliştirme sürecine birçok fayda sağlar:

• Versiyon Kontrolü: Kod değişikliklerini takip etmek ve önceki sürümlere dönmek kolaydır.
• İş Birliği: Ekipler aynı projede farklı dallar (branch) üzerinden çalışabilir.
• Yedekleme: Uzak depolar sayesinde verileriniz güvenli bir şekilde saklanır.
• Dağıtık Yapı: Her geliştiricinin yerel bir kopyası olduğundan, merkezi bir sunucuya ihtiyaç duyulmadan çalışma mümkündür.

Sonuç

Git deposu, modern yazılım geliştirme süreçlerinde vazgeçilmez bir araçtır. Projenizin geçmişini takip etmek, ekibinizle iş birliği yapmak ve kodunuzu güvenli bir şekilde saklamak için Git ve Git depolarını etkin bir şekilde kullanabilirsiniz. Hem bireysel projeler hem de büyük ölçekli ekip çalışmaları için Git, esnekliği ve verimliliği ile ön plana çıkar.